Vào ngày 19 tháng 5 năm 2025, gã khổng lồ công nghệ Microsoft đã chính thức giới thiệu NLWeb, một dự án nguồn mở mang tính cách mạng, hứa hẹn sẽ thay đổi cách chúng ta tương tác với thế giới web. Được thiết kế để đơn giản hóa việc tạo ra các giao diện ngôn ngữ tự nhiên, NLWeb mở ra khả năng biến bất kỳ trang web nào thành một ứng dụng AI mạnh mẽ, trực quan.

Đây không chỉ là một công cụ mới, mà là một bước tiến quan trọng hướng tới một “agentic web” (mạng lưới tương tác bởi các agent AI) thông minh hơn.

NLWeb là gì?

NLWeb (viết tắt của Natural Language Web) là một dự án mở do Microsoft phát triển với một mục tiêu đầy tham vọng: giúp các nhà phát triển và chủ sở hữu website dễ dàng tạo ra một giao diện ngôn ngữ tự nhiên phong phú, cho phép người dùng tương tác và truy vấn nội dung trang web một cách trực tiếp, giống như đang trò chuyện với một trợ lý AI hay Copilot.

Trong bài công bố chính thức, Microsoft đã nhấn mạnh:

“Mục tiêu của chúng tôi là biến NLWeb… trở thành cách nhanh nhất và dễ nhất để biến website của bạn thành một ứng dụng AI hiệu quả, cho phép người dùng truy vấn nội dung của trang web bằng cách sử dụng trực tiếp ngôn ngữ tự nhiên.”

Đặc biệt, mỗi phiên bản NLWeb cũng là một máy chủ Model Context Protocol (MCP), cho phép các trang web tùy chọn cung cấp nội dung của mình cho các agent AI và những người tham gia khác trong hệ sinh thái MCP. Về lâu dài, NLWeb được kỳ vọng sẽ đóng vai trò tương tự như HTML trong kỷ nguyên web tương tác bằng AI sắp tới.

NLWeb hoạt động như thế nào?

NLWeb tận dụng các định dạng dữ liệu có cấu trúc mà hầu hết các website đã có sẵn như Schema.org, RSS và các nguồn dữ liệu khác. Hệ thống này kết hợp chúng với sức mạnh của các Mô hình Ngôn ngữ Lớn (LLM) để tạo ra giao diện ngôn ngữ tự nhiên có thể sử dụng bởi cả con người và các agent AI.

Điểm ưu việt của NLWeb là khả năng làm giàu dữ liệu có sẵn bằng cách kết hợp kiến thức bên ngoài từ các LLM nền tảng. Ví dụ, nó có thể tự động thêm các thông tin chi tiết về địa lý vào một truy vấn tìm kiếm nhà hàng để mang lại trải nghiệm người dùng phong phú hơn.

Là một dự án mở, NLWeb hoàn toàn không phụ thuộc vào công nghệ. Nó hỗ trợ tất cả các hệ điều hành chính và cho phép các nhà phát triển tự do lựa chọn các thành phần phù hợp nhất với nhu cầu của họ, từ các mô hình LLM cho đến cơ sở dữ liệu vector.

Lợi ích chính NLWeb mang lại cho nhà xuất bản (Publishers)?

Sự ra đời của NLWeb mang lại những lợi ích đột phá mà AI đã từng làm thay đổi cách chúng ta tìm kiếm thông tin, nay được đưa trực tiếp vào chính các trang web.

Microsoft đã đưa ra một so sánh đầy sức nặng:

“Giống như sự ra đời của HTML đã giúp hầu hết mọi người dễ dàng tạo ra một trang web, chúng tôi muốn NLWeb giúp mọi nhà xuất bản web dễ dàng tạo ra một trải nghiệm ngôn ngữ tự nhiên, thông minh cho trang web của họ.”

Khi “agentic web” và nền kinh tế dựa trên các agent AI tiếp tục phát triển, NLWeb sẽ trao quyền cho các nhà xuất bản, đảm bảo website của họ sẵn sàng để tương tác, giao dịch và được khám phá bởi các agent khác theo cách mà họ mong muốn.

Ai đứng sau dự án tham vọng này?

NLWeb được hình thành và phát triển bởi R.V. Guha, người vừa gia nhập Microsoft với tư cách là Phó Chủ tịch kiêm Chuyên gia Kỹ thuật (CVP and Technical Fellow). Guha không phải là một cái tên xa lạ trong làng công nghệ web, ông chính là người đã tạo ra các tiêu chuẩn web được sử dụng rộng rãi như RSS, RDF và Schema.org. Sự góp mặt của ông là một bảo chứng vững chắc cho tầm nhìn và tiềm năng của dự án.

Những “ông lớn” nào đã tham gia?

Microsoft đã hợp tác với một nhóm các đơn vị tiên phong để thử nghiệm và hoàn thiện NLWeb. Danh sách các đối tác ban đầu vô cùng ấn tượng, cho thấy sự hưởng ứng mạnh mẽ từ cộng đồng:

• Shopify
• Tripadvisor
• Eventbrite
• Snowflake
• Hearst (Delish)
• DDM (Allrecipes/Serious Eats)
• Chicago Public Media
• Và các đối tác hệ sinh thái như Milvus, Qdrant.

Làm thế nào để bắt đầu với NLWeb?

Microsoft đã công khai toàn bộ dự án để cộng đồng có thể ngay lập tức tham gia. Mọi thứ bạn cần để bắt đầu đều có sẵn tại kho lưu trữ GitHub của NLWeb.

Tại đây, bạn sẽ tìm thấy:

• Mã nguồn gọn nhẹ điều khiển dịch vụ cốt lõi.
• Các trình kết nối (connectors) tới những mô hình LLM và cơ sở dữ liệu vector phổ biến.
• Công cụ để thêm dữ liệu của bạn ở các định dạng Schema.org, JSONL, RSS…
• Một giao diện người dùng đơn giản để gửi truy vấn.

Sự ra đời của NLWeb chắc chắn sẽ là một chủ đề nóng trong cộng đồng phát triển web và AI. Bạn nghĩ sao về tương lai nơi mọi website đều có thể “trò chuyện” với chúng ta? Hãy chia sẻ ý kiến tại aichatbot.com.vn!